Էկոլոգիա նախագիծ 2-րդ

Իմ կարծիքով էկոհամակարգերի կարևորագույն հատկանիշը,`դրանք անօրգանական միացություններն են (Ածխաջրեր, ճարպեր , սպիտակուցներ և այլն )` << C O2 , N 2 և այլն >> : Որոնք կապ են հաստատում էկոհամակարգերի կենդանի և անկենդան , օդային և ջրային միջավայրերի միջև : Կարևոր գործառույթ են իրականացնում Պրոդուցենտները` (Բույսեր և ֆոտոսինթեզ իրականացնող մանրեներ ) : Սրանք պարզ անորգանական նյութերից , արևի էներգիայի միջոցով սինթեզում են բարդ օրգանական նյութեր, որոնք էլ իրենց հերթին սնունդ են հանդիսանում մնացած այլ օրգանիզմների համար : Էկոհամակարգերում բոլոր տարեր կատարում են ինչ որ գործառույթ , եթե դրանցից մեկը չկատարի իր գոռծառույթը ` դա կազդի ամբողջ էկոհամակարգի վրա : Այսինքն էկոհամակարգը տարերի ամբողջականություն է , որում ամեն մի տար ` նյութ կատարում է որոշակի գործունեություն և մեկի թերի աշխատանքի կամ ընդանրապես գործառույթը չիրականացնելու հատևանքով , կխաթարվի ամբողջ էկոհամակարգը : 2. Մեզ շրջապատում են բազմաթիվ էկոհամակարգեր և կխոսենք մի քանիսի մասին : Ներկայում մեր երկրում ունենք մենք ջրային և հողային `այսինքն անտառային էկոհամակարգերի խնդիրներ : Ջրային էկոհամակարգերից արդիական հիմնախնդիր է համարվում Սևանա լճի ` ավազանի հիմնախնդիրը : Ջուրը բավականին աղտոտված է և շարունակվում է աճել ախտոտվել : Լճից վերանում է Իշխան ձուկը : Ու փաստորեն լճում ստեղծվել է ոչ բարենպաստ պայմաններ , որոնք խոչնդոտում են նպաստավոր պայմաններ ստեղծվելուն ,` այսինքն գոյատևման ու զարգացման համար անհրաժեշտ բարենպաստ պայմաններին : Բացի այդ անընդատ տեղի է ունենում, լճի մակարդակի փոփոխություն : Այսինքն մակընթացություն և տեղատվություն : Լիճը ազգային պարկերի թվում է և կան հատուկ հանձնաժողովներ ` կազմակերպություններ , որոնք զբաղվում են դրա խնդիրների լուծման և պահպանման հիմնախնդիրներով : Հողային տարածքների խնդիրներ են համարվում Հ.հ անտառային տարածքների : Խոսրովի անտառը , որը համարվում է ազգային պարկ ` արքելոց : Արգելոցի կենդանական և ինչպես նաև բուսական աշխարհը գտնվում է Կարմիր գրքում : Արդիական խնդիր է համարվում որսագողությունը : Արգելոցից գրեթե վերացման շեմին է գտնվում Բեզուարյան այծը : Եվ վերջինիս վրա խիստ հսկողություն է սահմանված : Սակայն դա չի կասեցնում որսագողությանը ու որսագողերին : Այսօր էլ է տեղի ունենում այս ամենը և իբրև թե այս ամենով ` խնդիրներով զբաղվողներ կանն : 3. Մեծ է մարդու ազդեցությունը ու նշանակությունը Էկոհամակարգերի վրա : Մարդը իր կենագործունեությամբ ազդում է էկոհամակարգի կայուն ու լիարժեք աշխատանքի վրա :Առաջին հերթին սա վերաբերում է էկոհամակարգի աղտոտմանը : Մարդը աղտոտում է շրջակա միջավայրը : Շրջակա իջավայրի մասն են համարվում` հողային , ջրային և օթային տարածքները ` էկոհամակարգերը : Հողային տարածքներից մարդը կարող է, իր ազդեցությունը ունենալ Անտառների և նրա բուսական ու կենդանական աշխարհի վրա : Մարդը ազդում է Անտառային էկոհամակարգի վրա ` Անտառահատումներով , Աղտոտելով, կենդանական ու բուսական աշխարի վերացմամբ : Ջրային էկոհամակարգերում մարդը կարող է ազդեցություն ունենալ իր գործունեությոմբ ` Աղտոտելով , Ձկնորսությամբ , Ռեսուրսի ոչ ճիշտ օգտագործմամբ: Օդային տարածքի `էկոհամակարգի վրա մարդը ազդում է ` թունավոր արտանետումներով , ավտոմեքենաների արտանետումներով և այլն : Կարևոր նշանակություն ունի նաև ջերմոցային էֆետի ուժեղացումը … 4. Ֆոսֆոր Բույսերը կուտակում են ֆոսֆորը, ապա մատակարարումմարդկանց ու կենդանիներին: Ֆոսֆորի օրգանական միացությունների պարունակությունը մարդու արյանմեջ զգալիորեն փոփոխվում է, իսկ անօրգանական ֆոսֆորինը հաստատուն է :Բնության մեջ ֆոսֆորը(ինչպես և կենսական նշանակություն ունեցող մյուստարրերը) շրջապտույտ է կատարում: Բնահողից այնկլանում են բույսերը, բույսերից տարրն անցնում է մարդու ևկենդանիների օրգանիզմներ, այնուհետև վերադառնում էբնահող: Բույսերը չենկարող հաջողությամբ զարգանալ և պտղաբերել, եթե հողի մեջ անբավարար են ջրի մեջ լուծվողֆոսֆորային միացությունները։ Հողի մեջ ֆոսֆորի պակասը լրացնելու համար օգտագորվծում ենֆոսֆորական պարարտանյութեր:Միացությունների ձևով ֆոսֆորը մտնում է մարդու և կենդանիներիոսկրային, մկանային և նյարդային հյուսվածքներ կազմության մեջ։ Նրանց համար ֆոսֆորի աղբյուր էծառայում բուսական սնունդը ։ Ազոտ Ազոտի հիմնականմասն ազատ վիճակում գտնվում է մթնոլորտում, իսկ ավելիփոքր մասը՝ միացությունների ձևով՝ հողում, բուսական և կենդանան օրգանիզմներում: Հողից յուրացնելովհանքային աղեր՝ բույսերը դրանք օգտագործում ենսպիտակուցների, նուկլեինաթթուների, վիտամինների,քլորոֆիլի սինթեզի համար: Մահացած բույսերի ուկենդանիների մնացորդները քայքայվելով անջատում ենազատ ազոտ:Հողում ապրող որոշբակտերիաներ կլանում են օդի ազոտը և վերածումամոնիակի ու հանքային աղերի:Կան բակտերիաներ, որոնք մահացած բույսերի ու կենդանիների օրգանական ազոտըփոխարկում են ամոնիակի ու նի-տրատներիր:Դրա հետեվանքով առաջանում է ազոտի մոնօքսիդ (NO), որնօքսիդանում է մինչև ազոտի երկօքսիդ (NO2): Վերջինս անձրևի հետ թափվում է երկրի վրա՝ որպեսազոտական թթու, և հողի հանքային աղերի հետ առաջացնում է նիտրատներ: Ածխածին Բնության մեջ ածխածնի շրջապտույտին մասնակցում են կենդանի օրգանիզմները: Ցամաքային և ջրայինբույսերը լուսասինթեզի շնորհիվ կլանում են մթնոլորտում ու ջրային ավազանում պարունակվողածխաթթվական գազը և սինթեզում ածխաջրեր:Կենդանիները իրենց հերթին, սնվելով բույսերով,մասնակցում են ածխածնի շրջապտույտին:Ցամաքում կրաքարային մեծ կուտակումներնառաջացել են միլիոնավոր տարիների ընթացքում ծովայինկենդանիների կմախքների քայքայումից: Այդշարժընթացները երկար ժամանակով ածխածինը հանումեն շրջապտույտից, և այդպիսի «դանդաղաշարժ»ածխածնի պաշարները շատ անգամ գերազանցում ենմթնոլորտում և բնական ջրերում պարունակվող ածխածնի(CO2-ի ձևով) քանակը:Մահացած կենդանի օրգանիզմներիկուտակումները ժամանակի ընթացքում առաջացնում ենտորֆ, ածուխներ ,նավթ ,հումուս: Տարեցտարի մեծանումէ մարդու տնտեսական գործունեության հետևան ովանջատված CO2ի քանակը, որը, դառնալովջերմոցային էֆեկտի պատճառ, սպառնում է Երկրագնդի կլիմայի տաքացմանը: