Բնական աղետ , Էկոլոգիա

1988թ. դեկտեմբերի 7-ին Հայաստանի Հանրապետության հյուսիսային շրջաններում տեղի է ունեցել ավերիչ երկրաշարժ, որը հետագայում անվանվել է Սպիտակի երկրաշարժ: Երկրաշարժի հետևանքով զանգվածային վնասվածքների և փլուզումների են ենթարկվել հազարավոր շինություններ, այն տասնյակ հազարավոր մարդկանց նահատակման պատճառ է դարձել:
Սպիտակի երկրաշարժը տեղի է ունեցել Փոքր Կովկասի բարձրավանդակում գլխավոր Կովկասյան լեռնաշղթայի առանցքից մոտավորապես 150 կմ դեպի հարավ: Փոքր Կովկասի տեկտոնական և երկրաբանական կառուցվածքային ուղղությունները զուգահեռ են գլխավոր Կովկասյան շղթային հյուսիս-արևմտյան, հարավ-արևելյան ուղղությամբ:

Սպիտակի երկրաշարժը տեղի է ունեցել 1988թ. դեկտեմբերի 7-ին, Գրինվիչի ժամանակով ժամը 7 անց 41 րոպե 22,7 վայրկյան (տեղական ժամանակով 11 անց 41րոպե 22,7 վրկ.): Ուժգնությունը էպիկենտրոնում գնահատվել է 10բալ: Սպիտակի երկրաշարժը պատկանում է այսպես կոչված լրիվ ցիկլի երկրաշարժերին` նախացնցումներ, հիմնական ցնցում, հետցնցում: 
Երկրաշարժը ընդգրկել է ՀՀ տարածքի մոտ 40%-ը, ուր ապրում էր 1մլն. մարդ: Ավերման գոտին, որտեղ երկրաշարժի ուժգնությունը կազմել է 8 բալ և ավելին, ընդգրկել է երեք հազար քառ. կմ տարածություն: Տուժել են 21 քաղաք և շրջան, 342 գյուղ: Անօթեւան են մնացել 514 հազար մարդ: Տարբեր աստիճանի վնասվածքներ են ստացել մոտ 20000 մարդ, որոնցից հոսպիտալացվել են 12500 մարդ, զոհերի թիվը կազմել է 25000 մարդ: Զոհեր շատ են եղել հատկապես Գյումրիում (մոտ 15-17 հազար) եւ Սպիտակում (4հազ) մարդ:
Ավերվել է ՀՀ-ի ամբողջ բնակֆոնդի 17%-ը, դադարել են գործել 170 արդյունաբերական ձեռնարկություն, մեծ վնաս է հասցվել գյուղերին և ագրոարդյունաբերական համալիրին: Մեծ վնաս է հասցվել նաև ճարտարապետական, պատմական, արվեստի հուշարձաններին, տուժել է ժողկրթության 917 օջախ:

Անսպասելի աղետը հանկարծակիի բերեց ծայրահեղ իրավիճակում գործելու կոչված կազմակերպություններին և ծառայություններին: Կազմակերպված փրկարարական աշխատանքները հունի մեջ մտան 2-3 օր հետո: Երկրաշարժի առաջին րոպեներից անձնուրաց աշխատում էր ազգաբնակչությունը: Սակայն նրանց փորձի և շատ հաճախ ծայրահեղ իրավիճակներում գործելու տարրական գիտելիքների պակասը բացասաբար էին անդրադառնում փրկարարական աշխատանքների արդյունավետության վրա, երբեմն պատճառ դառնում անտեղի զոհերի: Խիստ զգացվում էր անհրաժեշտ փրկարարական տեխնիկայի պակասը:
Ազգաբնակչության և փրկարարների ջանքերով փլատակներից, զոհված կամ կենդանի, հանվել է ավելի քան 45000 մարդ, հոսպիտալացվել 12500 մարդ:

 Երկրաշարժերը տեղի են ունենում երկրակեղևի որոշակի զանգվածում կուտակված էներգիայի կտրուկ լիցքաթափման արդյունքում։

Երկրաշարժերը ըստ առաջացման բնույթի կարելի է դասակարգել երկու խմբերի.

Բնական երկրաշարժեր

Տեխնածին երկրաշարժեր

Բնական երկրաշարժերը կապված են տարբեր պրոցեսների հետ։ Հայտնի են տեկտոնական շարժումներով պայմանվորված երկրաշարժեր, հրաբուխների հետ կապված երկրաշարժեր, երկրակեղևում կարստային խոռոչների փլուզման հետևանքով առաջացող երկրաշարժեր և այլն։

Տեխնածին երկրաշարժեր ասելով պետք է հասկանալ այնպիսի երկրաշարժ, որը կապված է մարդկային գործունեության հետ։ Օրինակ ռազմական կամ արդյունաբերական պայթյունների հետևանքով առաջացող ցնցումները կարող են «տրրիգեր» (շարժիչ ուժ) հանդիսանալ ուժեղ երկրաշարժի համար։ Կամ օրինակ մեծ ջրամբարի կառուցումը կարող է հանգեցնել տվյալ տարածքում սեյսմիկ ակտիվության բարձրացման։

Երկրաշարժերը ըստ կանխատեսելիության կարելի է բաժանել նույնպես երկու խմբի.

·       Կանխատեսելի երկրաշարժեր

·       Անկանխատեսելի երկրաշարժեր

Ընդհանրապես երկրաշարժերի կանխատեսում ասելով պետք է նկատի ունենալ նրա տեղի, ուժգնության և ժամանակի հավանականային բնութագրերը։ Կանխատեսելի համարվում են այն երկրաշարժերը, որոնք իրենց «ստեղծման» փուլում թույլ են տալիս գրանցել տարատեսակ նախանշաններ։ Երկրաշարժերի նախանշաններից են համարվում՝ ստորգետնյա ջրերի մակարդակի փոփոխությունները, երկրամագնիսական դաշտի փոփոխությունները, ռադոն գազի անոմալ փոփոխությունները և այլն։ Անկանխատեսելի են համարվում առանց որևէ նախանշանների գրանցվող երկրաշարժերը։

Օգտվել եմ՝  http://www.nssp-gov.am/spitak.htm

http://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%8D%D5%BA%D5%AB%D5%BF%D5%A1%D5%AF%D5%AB_%D5%A5%D6%80%D5%AF%D6%80%D5%A1%D5%B7%D5%A1%D6%80%D5%AA

Վերահսկենք մեր շրջակա միջավայրը

Մեր միջավայրը շատ աղտոտված  է:  Մարդկանց մեջ տպավորվել է թե յուրաքանչյուր տարածք , ուր չկա խանութ կամ ինչ-որ կարևոր հիմնարկ, կարելի է ծառայեցնել աղբաման: Բացի այդ , նույնիսկ աղբամանները շատ վատ են անդրադառնում մեր առողջության վրա: Աղբը չի տեսակավորվում, եթե աղբերը դասավորեինք  ըստ տեսակների ստիպված չէինք լինի շնչել այդ զզվելի օդը: Ամեն մեկս պետք է ,նախ  մեր մեջ սերմանենք , իսկ հետո սովորեցնենք մնացածին շրջակա միջավայրը մաքուր պահելու մտածողությունը: Տհաճ է, երբ փողոցով քայլելիս  քամին կողքովտ անցկացնում է տարբեր տեսակի և չափի աղբ, իսկ ինչ հաճելի է, երբ քայլում ես մաքուր տեղով, քիթդ փակած ման չես գալիս  : Ես այս խնդրի լուծումը տեսնում եմ աղբը տեսակավորելու և մարդկանց , իրենց քաղաքը մաքուր պահելու գիտակցություն ներշնչելով: 

I have opportunity to go to the following sports in my area: basketball, football, table-tennis, bodybuilding. We have a modern and nice sports-ground in my edu-complex, where I play with my friends basketball, handball, volleyball. Almost  three times a  week I go there and train with the trainers.  But my favorite sport is basketball.

Basketball is a sport played by two teams of five players on a rectangular court. The objective is to shoot a ball through a hoop 46 cm in diameter and 3.0 m high mounted to a backboard at each end. Basketball is one of the world's most popular and widely viewed sports.

A team can score a field goal by shooting the ball through the basket during regular play. A field goal scores two points for the shooting team if a player is touching or closer to the basket than the three-point line, and three points if the player is behind the three-point line. The team with the most points at the end of the game wins, but additional time may be issued when the game ends with a draw. The ball can be advanced on the court by bouncing it while walking or running or throwing it to a team mate. It is a violation to move without dribbling the ball, to carry it, or to hold the ball with both hands then resume dribbling.

Olympic Games

The Olympic Games were a series of athletic competitions among representatives of city-states of Ancient Greece. They were held in honor of Zeus, and the Greeks gave them a mythological origin. Historical records indicate that they began in 776 BC in Olympia.

In 1894 Baron Pierre de Coubertin founded the International Olympic Committee (IOC) and after that the Olympic Games became international event. The modern Olympic Games are the leading international sporting event featuring summer and winter sports competitions in which thousands of athletes across the planet  participate in a variety of competitions. The Olympic Games are considered to be the world's foremost sports competition with more than 200 nations participating. The Olympic Games are held every four years, with the Summer and Winter Games alternating by occurring every four years but two years apart.

Over 13,000 athletes compete at the Summer and Winter Olympic Games in 33 different sports and nearly 400 events. The first, second, and third place finishers in each event receive Olympic medals: gold, silver, and bronze, respectively.

The Games have grown so much that nearly every nation is now represented. Every two years the Olympics and its media exposure provide unknown athletes with the chance to attain national and sometimes international fame. The Games also constitute an opportunity for the host city and country to showcase themselves to the world.